Zdrowe i zadbane paznokcie mają wpływ na wygląd naszych dłoni oraz stóp. Mimo że są niepozorne, składają się aż z siedmiu elementów. Jak zbudowany jest paznokieć? Jaką funkcję pełni? I kiedy informuje nas o tym, że coś niepokojącego dzieje się z naszym organizmem?
Rodzimy się już z wykształconymi paznokciami. Historia ich formowania zaczyna się więc jeszcze w czasie życia płodowego. To właśnie wtedy skóra produkuje płytki rogowe u rąk i stóp. Jest to proces przekształcania się żywych komórek skóry w komórki martwe (keratynocyty). Połączone tworzą tzw. powierzchnię rogową.
Po urodzeniu paznokcie rosną wraz ze wzrostem naszych palców. U dorosłej osoby średnio to około 3 mm miesięcznie. Ich główny skład – aż 95%, stanowi kreatyna. Pozostałe 5% to wapń, woda i lipidy. Choć zajmują niewiele miejsca na naszym ciele, to pełnią istotną rolę. Między innymi chronią delikatne zakończenia nerwowe palców. Same również są mocno unaczynione i unerwione. Dlatego odczuwamy mocny ból przy uderzeniu lub ich zmiażdżeniu. Są także wrażliwie na wysokie oraz niskie temperatury.
Jak zbudowany jest paznokieć?
Paznokieć, choć nieduży i niepozorny, zbudowany jest aż z siedmiu elementów: płytki, łożyska, macierzy, obłączka, wału, wolnych brzegów i obrąbka naskórkowego. Każda z nich pełni inne funkcje.
Płytka paznokcia
To twarda powłoka, która stanowi największą i najłatwiej rozpoznawalną część paznokcia. Zbudowana jest głównie z keratyny i składa się z trzech warstw:
- grzbietowej – z ciasno zbitych zrogowaciałych komórek, stanowiących zewnętrzną część paznokcia,
- pośredniej – z luźniej rozłożonych komórek,
- wewnętrznej – zbudowanej z nabłonka.
Kolor płytki paznokcia zależny jest od unaczynienia skóry pod płytką.
Łożysko paznokcia
Znajduje się bezpośrednio pod płytką paznokcia i łączy ją z naskórkiem. Odpowiada za przewodzenie substancji odżywczych.
Macierz paznokcia
To miejsce, w które wrasta paznokieć. Dlatego często nazywana jest również korzeniem. To tam powstają nowe komórki, które formują płytkę. Uszkodzenie macierzy widoczne jest w zdeformowanym wzroście paznokci.
Obłączek paznokcia
Zwraca uwagę wyglądem. To charakterystyczny mleczny półksiężyc. Znajduje się w górnej części paznokcia i łączy płytkę z macierzą. Najwyraźniejszy jest widoczny na kciukach. Jego całkowity brak na paznokciach u pozostałych palców może świadczyć o problemach zdrowotnych.
Wał paznokcia
Wyróżniamy wały boczne, umiejscowione po obu stronach płytki, oraz tylny. Jaką pełnią funkcję? Utrzymują paznokieć i chronią go przed dodatkowymi uszkodzeniami.
Obrąbek naskórkowy
Inaczej nazywany po prostu naskórkiem, który pochodzi z wałów paznokcia na jego płytkę. Chroni macierz przed infekcjami.
Wolny brzeg paznokcia
To po prostu koniec paznokcia, który nie przylega bezpośrednio do naskórka i który powinniśmy regularnie obcinać.
Jaką funkcję pełnią paznokcie?
Paznokcie mają wpływ na estetykę naszych dłoni i stóp. Dlatego wymagają odpowiedniej pielęgnacji i częstego przycinania. Ale to nie jedyna funkcja, jaką pełnią. Odpowiadają przede wszystkim za ochronę delikatnych zakończeń nerwowych palców. Twarda płytka osłania miękkie, unerwione miejsca. Poza tym ich kondycja świadczy o stanie naszego organizmu. Nienaturalny kolor i faktura paznokci oraz zanik obłączków to sygnał, że dzieje się coś niepokojącego. Możemy mieć do czynienia z niedoborem mikro i makroskładników oraz witamin lub z poważną chorobą metaboliczną, sercową lub skórną.
Paznokcie mają również wpływ na zdolności manipulacyjne naszych dłoni. Dzięki nim możemy precyzyjnie chwytać i otwierać różne rzeczy. Zwiększają także wrażliwość dotykową palców.