Brodawki to nieduże, grudkowate narośla na skórze, które wywoływane są przez wirusa brodawczaka ludzkiego, czyli HPV. Pojawiają się zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Często zlokalizowane są na różnych częściach ciała, np. na dłoniach, stopach, powiekach. Zwyczajowo nazywane są kurzajkami. Choć z pozoru nieszkodliwe, wymagają konsultacji z specjalistą i usunięcia, aby dla pewności wykluczyć raka skóry.
Czym są brodawki?
Brodawki to niewielkie, stwardniałe narośla na skórze. Charakteryzują się nierówną i szorstką powierzchnią. Mogą mieć biały, różowy, cielisty, jak i brązowy kolor. Czasami z bliska w ich środku można dostrzec czarne drobinki. Zmiany te nie powodują bólu, chyba że brodawki pojawią się na podeszwach stóp. Wtedy wpływają na komfort poruszania się.
Wyróżnia się trzy podstawowe typy brodawek zależne od miejsca ich występowania. Najczęściej pojawiające się to brodawki wirusowe, zwane także kurzajkami. Zaobserwować je można np. na dłoniach, powiekach czy stopach. Drugi typ to brodawki płciowe, czyli kłyciny kończyste, przenoszone drogą płciową. Wyróżnia je niewielki, kalafiorowaty wykwit. Trzeci typ to brodawki błon śluzowych zlokalizowane w okolicach języka, ust i dziąseł. W każdym z tych przypadkach mamy do czynienia z zakażeniem wirusem HPV.
Przyczyny występowania brodawek. Zakażenie wirusem HPV
Wirus HPV (human papillomavirus), czyli wirus brodawczaka ludzkiego, to przyczyna pojawiania się na naszej skórze brodawek. Do zakażenia dochodzi za sprawą kontaktu bezpośredniego. Wirus atakuje szczególnie miejsca, w których doszło do urazu skóry lub naskórka.
Aktualnie specjaliści wyróżniają ponad 100 typów HPV, z których tylko część ma wpływ na pojawianie się różnych odmian brodawek. Niestety, niektóre osoby są szczególnie podatne na zakażenie ze względu na obniżony układ immunologiczny. Wirusy HPV mogą również powodować zmiany przednowotworowe oraz nowotwory złośliwe skóry i narządów płciowych. Dlatego warto skonsultować leczenie brodawek ze specjalistą i wykluczyć ryzyko nowotworu.
Do zakażenia wirusem dochodzi podczas kontaktu bezpośredniego. Możemy jednak zmniejszyć ryzyko, np. pamiętając o tym, by na basenie korzystać z własnych klapków. Nie należy również sięgać po czyjeś obuwie lub ręcznik. Do sytuacji szczególnych należy poród naturalny przez zakażoną matkę, co przenosi wirusa na dziecko, a także kontakty seksualne z osobą zakażoną.
Rodzaje brodawek
Zarażenie wirusem HPV wywołuje stan zapalny i powoduje pojawienie się brodawek skórnych. Ponieważ wirus może zaatakować różne miejsca, brodawki zauważa się w okolicach ust, języka, pach, szyi, stóp czy dłoni. Ze względu na lokalizację kategoryzuje się je na trzy typy: brodawki wirusowe skóry, brodawki błon śluzowych i brodawki płciowe.
To jednak nie jedyny podział brodawek. Wyróżnia się również:
- brodawki płaskie – występujące na twarzy i czole, najczęściej u dzieci i nastolatków, są drobne i płaskie;
- brodawki zwykłe – zajmujące główne palce u rąk, okolice wałów paznokciowych i okolicę podpaznokciową, dłonie, skórę owłosioną głowy, twarz, błonę śluzową jamy ustnej, nosa i jamy nosowej oraz narządy płciowe; W tym wypadku na początku pojawia się pojedyncza brodawka, a z czasem wysiew mnogich zmian;
- brodawki okołopaznokciowe i podpaznokciowe – są odmianą brodawek zwykłych i pojawiają się w okolicy płytki paznokciowej lub pod nią, zajmują boczne wały paznokciowe;
- brodawki na stopach – inaczej zwane brodawkami podeszwowymi, najczęściej występują w postaci brodawe mozaikowych lub myrmecia; Do zakażenia dochodzi głównie na basenach, salach gimnastycznych i w miejscach, gdzie chodzi się na boso;
- brodawki na języku – rozpoznawalne za sprawą białego, ścieralnego nalotu na języku, pod którym znajduje się czerwona, lśniąca plama; Potocznie nazywane są pypciem na języku;
- brodawki łojotokowe – tzw. brodawki starcze, czyli łagodne zmiany naskórka, niestety często uważane za początkową zmianę nowotworową. Charakteryzują się okrągłymi, wypukłymi naroślami. W dotyku są chropowate, bo znajdują się na nich zagłębienia, w których gromadzi się sebum i zrogowaciały naskórek;
- brodawki rzeźników – wyjątkowa odmiana brodawek zwykłych, ale dotykająca osób, które mają kontakt z surowym mięsem, stąd ich nazwa.
Jak usunąć brodawki?
Mimo że brodawki zazwyczaj nie wywołują bólu, to warto szybko zająć się ich usunięciem. Ze względu na fakt, że wywołuje je wirus HPV, należy zgłosić się do specjalisty i upewnić, że nie jest to nowotwór. Brodawki wirusowe często leczy się za pomocą różnych kremów i maści. Ich skład zawiera sporą ilość kwasów. Dzięki temu dochodzi do powolnego złuszczania martwego naskórka brodawki i jej odpadnięcia. Pamiętajcie tylko, żeby nie stosować ich na twarzy czy w okolicach narządów płciowych. Ze względu na kwasy może dojść do zniszczenia tkanki skórnej i pojawienia się małych ran.
Skuteczną i szybszą metodą leczenia brodawek jest wizyta w specjalistycznym gabinecie, który oferuje zabieg z użyciem ciekłego azotu (kriochirurgia – zamrażanie brodawek) lub zabieg laserem. To właśnie laseroterapia jest uważana za najskuteczniejszą i najmniej ingerującą metodę. Czasem zaleca się również wyłyżeczkowanie lub wycięcie, a także elektrokoagulacja, czyli niszczenie brodawek za pomocą zmiennego prądu.